Դոնալդ Թրամփը Ալյասկայում Վլադիմիր Պուտինի հետ հանդիպմանը գնում է անպատրաստ վիճակով։ Նախագահի կողմից արտաքին քաղաքականության մասնագետների կտրուկ կրճատումների և փորձագետների փոխարեն իր թիմում լոյալիստների ընդգրկման պատճառով վարչակազմում չեն մնացել այնպիսի մարդիկ, ովքեր հասկանում են Ռուսաստանի և նրա ղեկավարի մտադրություններն ու մեթոդները։ Սպիտակ տանը վստահեցնում են, որ Թրամփին բավական են իր «տաղանդավոր» օգնականների խորհրդատվությունները և սեփական ինտուիցիան՝ Պուտինին հասկանալու համար։ 

Ռուսաստանի Պետական անվտանգության կոմիտեի աշխատակիցը հայտնի է իր մանիպուլյատիվ մեթոդներով, զրուցակիցներին շեղելու, անակնկալի բերելու, փաստերը խեղաթյուրելու և իրավիճակը իրեն ձեռնտու լույսի ներքո ներկայացնելու ունակությամբ։ «Պետք է կարողանալ չընկնել նրա հմտորեն դրված թակարդները և չհամաձայնվել մի բանի հետ, որը Պուտինի ներկայացմամբ կարող է խելամիտ թվալ, բայց իրականում խեղաթյուրում է», - Financial Times-ին ասել է Էրիկ Գրինը, ով Ջո Բայդենի օրոք զբաղեցրել է Ազգային անվտանգության խորհրդի (ԱԱԽ) Ռուսաստանի հարցերով ավագ տնօրենի պաշտոնը։ 

Ներկայումս Թրամփը փաստացի չունի Ազգային անվտանգության խորհուրդ, որն ավանդաբար զբաղվում է կարևոր գագաթնաժողովների նախապատրաստմամբ, այդ թվում՝ տարբեր գերատեսչություններից տեղեկատվության հավաքագրման համակարգմամբ։ Սովորական արտաքին քաղաքական գործընթացը, որը ղեկավարում է ԱԱԽ-ն, զգալիորեն քայքայված է, FT-ին ասել է այդ հարցին ծանոթ ԱՄՆ բարձրաստիճան պաշտոնյան։ Ազգային անվտանգության հարցերով խորհրդականի դերը ժամանակավորապես կատարում է պետքարտուղար Մարկո Ռուբիոն։ Եվրոպական հարցերով պետքարտուղարի տեղակալը մինչ օրս Սենատի կողմից չի հաստատվել։ Թրամփը նույնիսկ դեսպաններ չունի Ռուսաստանում և Ուկրաինայում։ «Կարելի է վստահաբար ասել, որ Թրամփի մոտ չի մնացել ոչ մի մասնագետ, ով հասկանում է Ռուսաստանից և Ուկրաինայից և նրան խորհուրդներ տալիս», - ասում է Բուլղարիայում ԱՄՆ նախկին դեսպան Էրիկ Ռուբինը։ 

Հատուկ բանագնաց Սթիվ Ուիթքոֆը, ով մինչ այդ զբաղվել է անշարժ գույքի գործառնություններով, բանակցում է Պուտինի հետ։ Գարնանը Մոսկվա կատարած մի քանի այցերից հետո նա սկսել է հրապարակայնորեն կրկնել ռուսական քարոզչության թեզերը ուկրաինական հարցի վերաբերյալ։ Ուիթքոֆը վերջին ամիսներին անհետացել է տեսադաշտից, երբ Թրամփը սկսել է դժգոհություն հայտնել, որ Պուտինը շարունակում է ռմբակոծել ուկրաինական քաղաքները, սակայն անցյալ շաբաթ նորից թռիչք է ունեցել Մոսկվա և բերել Պուտինի նոր առաջարկը՝ հակամարտության կարգավորման վերաբերյալ։ 

Ճիշտ է, Միացյալ Նահանգների եվրոպացի դաշնակիցներին Վաշինգտոնը տեղեկացրել է այցի և Ալյասկայում կայանալիք հանդիպման մասին, սակայն նրանք չէին կարողանում հստակ հասկանալ, թե ինչից է այն բաղկացած։ Մասնավորապես, Պուտինի կողմից Դոնեցկի և Լուգանսկի մարզերի ամբողջ տարածքը իրեն տալու պահանջից պարզ չէ, թե ինչ է լինելու Խերսոնի և Զապորոժիեի մարզերի օկուպացված հողերի հետ։ 

«Շտապ կազմակերպված հանդիպումները հազվադեպ են ցանկալի արդյունք տալիս, իսկ այն ամենը, ինչ վերաբերում է Ուիթքոֆի մոսկովյան այցին պարզապես քաոս է», - մեկնաբանել է Bloomberg-ի Եվրոպայի, Ռուսաստանի և Մերձավոր Արևելքի հարցերով սյունակագիր Մարկ Չեմպիոնը։ 

Լեհաստանում ԱՄՆ նախկին դեսպան Դանիել Ֆրիդը խոսել է Թրամփի և Պուտինի առաջիկա հանդիպման մասին։

Դուք չեք կարող թույլ տալ նրան և Ուիթքոֆն իմպրովիզացիա անի, պարզապես այն պատճառով, որ նրանք բավարար գիտելիքներ չեն ունեցել։ Սենյակում պետք է լինի մեկը, ով կարող է պարզապես նայել նախագահին, աչքերը թարթել և գլուխը թափ տալ։ 

Թրամփի առաջին ժամկետի ընթացքում նման մարդկանցից մեկը նրա խորհրդականն է եղել՝ Ֆիոնա Հիլը։ Սակայն նույնիսկ նրա ներկայությամբ Թրամփի հանդիպումը Պուտինի հետ 2018 թվականին Հելսինկիում այնքան վատ է ընթացել, որ Հիլը մտածել է ուշաթափություն ձևացնել՝ հուսալով դադարեցնել միջոցառումը։ Այն ժամանակ Թրամփը շիտակ մետաղադրամ է ընդունել Պուտինի հավաստիացումները, առ այն, որ Ռուսաստանը չի փորձել միջամտել ԱՄՆ-ի 2016 թվականի նախագահական ընտրություններին։ Հետագայում նա հղում է արել իր զրուցակցի խոսքերին, չնայած այն հանգամանքին, որ ամերիկյան հատուկ ծառայությունների հետաքննությունը հակառակն է վկայել։ 

Դիվանագիտական կորպուսի Ռուսաստանի հարցերով մասնագետների բացակայությունը բացատրվում է նաև նոր վարչակազմի կողմից իրականացված զանգվածային կրճատումներով։ Հուլիսին Պետդեպարտամենտից աշխատանքից ազատվել է ավելի քան 1300 աշխատակից, այդ թվում՝ գերատեսչության հետախուզական բյուրոյի վերլուծաբանները, ովքեր զբաղվել են Ռուսաստանով և Ուկրաինայով։ 

Բացի այդ, ըստ Ամերիկայի դիվանագիտական ծառայության ասոցիացիայի (դիվանագետների արհմիություն) տվյալների, հունվարից ի վեր դիվանագիտական կորպուսը կրճատվել է մոտ 25%-ով՝ կրճատումների և աշխատակիցների հեռանալու հետևանքով։ Ինչպես ասում է Ռուբինը, ով մինչև 2023 թվականը ղեկավարել է ասոցիացիան՝ մնացածների շրջանում բարոյական ոգին «բավականին ցածր է»։ 

«Ռուսաստանի և ցանկացած այլ թեմայի շուրջ նախագահ Թրամփը միշտ տեղեկություններ է ստանում ազգային անվտանգության իր տաղանդավոր թիմից… և ի վերջո կայացնում է այն որոշումը, որն, իր կարծիքով, լավագույնն է երկրի համար», - FT-ին հայտնել է Սպիտակ տան մամուլի քարտուղարի տեղակալ Աննա Քելին։ 

Politico-ի հետ զրույցում Սպիտակ տան պաշտոնյաները հայտնել են, որ Ալյասկայի գագաթնաժողովի արդյունքների վերաբերյալ որոշում կայացնելիս Թրամփը կառաջնորդվի իր բնազդներով։ Երկուշաբթի օրը նախագահն ինքը Պուտինի հետ հանդիպումն անվանել է «զոնդում», նշելով, որ երկու րոպեի ընթացքում կկարողանա հասկանալ՝ արդյոք հնարավոր է առաջընթաց գրանցել Ուկրաինայի հակամարտության կարգավորման հարցում։