ArmNews
Սեպտեմբերի 19, 2025
ArmNews

ArmNews

Selfies labore, leggings cupidatat sunt taxidermy umami fanny pack typewriter hoodie art party voluptate. Listicle meditation paleo, drinking vinegar sint direct trade.

Տարածաշրջանում Թուրքիայի աճող դերի ֆոնին Երևանը փաստորեն հայտնվեց Հարավային Կովկասում չին-պակիստանյան և հնդկա-իրանական շահերի հատման կենտրոնում։ Եթե հայ-չինական հարաբերությունների խորացումը մինչև ռազմավարական գործընկերության մակարդակ սպասելի էր թվում, Երևանի և Իսլամաբադի միջև դիվանագիտական ​​կապերի հաստատումը, մեղմ ասած, անսպասելի քայլ էր։ 

Հաշվի առնելով Հարավային Կովկասում ուժերի ավանդական դասավորությունը՝ սա վկայում է Անկարայի և Պեկինի միջև տարածաշրջանում ազդեցության և դրանով անցնող տրանսպորտային միջանցքների նկատմամբ վերահսկողության համար ոչ բացահայտ մրցակցության մասին։ 

Թուրքիայի ակտիվացումը, այսպես կոչված «Զանգեզուրի միջանցքի» նրա լոբբինգը, ինչպես նաև Վաշինգտոնի փորձերը՝ ամրապնդելու իր դիրքերը Հարավային Կովկասում, աննկատ չեն մնացել Չինաստանի կողմից։ Ի տարբերություն մի շարք այլ խաղացողների, Պեկինը նախընտրեց գործել հանգիստ՝ հետևողականորեն իրականացնելով իր քաղաքականությունը։

Այս ֆոնին Պակիստանի կողմից Հայաստանի հետ դիվանագիտական ​​հարաբերություններ հաստատելու որոշումը, ըստ էության, Չինաստանի ներգրավվածության արդյունք էր, որը հետաքրքրված է տարածաշրջանում իր դիրքերի ամրապնդմամբ։ 

Ինչու է Հայաստանը կարևոր Չինաստանի համար

Չինաստանն արդեն իսկ ռազմավարական հարաբերություններ ունի Ադրբեջանի և Վրաստանի հետ, սակայն Հարավային Կովկասում իր դիրքերը վերջնականապես ամրապնդելու համար նրան պակասում էր Հայաստանը։ Եթե Վրաստանում Պեկինը ներդրումներ է կատարում տրանսպորտային նախագծերում, իսկ Ադրբեջանում՝ էներգետիկայի ոլորտում, ապա Հայաստանի դեպքում օգնության է հասել Իսլամաբադը։ Հայաստանի և Պակիստանի մերձեցումն իր հովանու ներքո թույլ է տալիս Չինաստանին հանդես գալ որպես Անկարայի, Բաքվի, Մոսկվայի և Թեհրանի ազդեցության հակակշիռ։

Չինական կողմը հստակ գիտակցում է, որ այսպես կոչված «Զանգեզուրի միջանցք» նախագծի իրականացումը ադրբեջանա-թուրքական տանդեմի պայմաններով հակասում է իր սկզբունքներին և սպառնում է թուլացնել իր դերը Հարավային Կովկասի հետ կապված տրանսպորտային նախաձեռնություններում։

Արխիվային լուսանկար - Sputnik Արմենիա, 1920, 17.06.2025

Գաղտնիք չէ, որ այսպես կոչված «Զանգեզուրի միջանցքը» առաջին հերթին անհրաժեշտ է Թուրքիային, քանի որ այն տեղավորվում է Անկարայի՝ Հարավային Կովկասից մինչև Կենտրոնական Ասիա գերիշխանություն հաստատելու գլոբալ ռազմավարության մեջ։ Հեռանկարում նախատեսում են միջանցքն ինտեգրել Բաքու-Թբիլիսի-Կարս երկաթուղային գծով անցնող Տրանսկասպյան միջազգային տրանսպորտային երթուղում, որն ավելի հայտնի է որպես Միջին միջանցք։

Երթուղին անցնում է Թուրքիայից Կովկաս, ապա Կասպից ծովով, Թուրքմենստանով և Ղազախստանով՝ դեպի Չինաստան: «Զանգեզուրի միջանցքի» նկատմամբ վերահսկողությունը թույլ կտա Անկարային ամրապնդել իր ազդեցությունը Հարավային Կովկասում և թուլացնել Ռուսաստանի և Չինաստանի դիրքերը: Արդյունքում, Միջին միջանցքի կարևորությունը կտրուկ կաճի, իսկ Թուրքիան առանցքային տեղ կզբաղեցնի դրանում: Սա կամրապնդի նրա տնտեսական և քաղաքական ինտեգրումը Կենտրոնական Ասիայի թյուրքական պետությունների հետ և կամրապնդի Ասիայի և Եվրոպայի միջև ռազմավարական կամրջի դերը:

Իրադարձությունների նման զարգացումը կհանգեցնի տարածաշրջանում Չինաստանի դիրքերի թուլացման: Միևնույն ժամանակ, Պեկինն իր սեփական քաղաքականությունն է վարում ազդեցությունն ու Եվրասիական տրանսպորտային ուղիների նկատմամբ իր վերահսկողությունն ամրապնդելու ուղղությամբ: Մասնավորապես, խոսքը «Մեկ գոտի, մեկ ճանապարհ» նախաձեռնության (Belt and Road Initiative, BRI) մասին է, որը ներառում է Չինաստան-Պակիստան տնտեսական միջանցքը (CPEC) և Կովկաս տանող երկաթուղային գծերը: Պեկինը հասկանում է, որ Անկարայի ծրագրերը հակասում են իր շահերին և ռիսկերի դիվերսիֆիկացման ռազմավարությանը: Հետևաբար, Չինաստանին անհրաժեշտ է այլընտրանքային երթուղի Հայաստանի և Իրանի միջով՝ թուրքական ենթակառուցվածքներից կախվածությունից խուսափելու համար: 

Առաջ մղելով իր գլոբալ BRI նախաձեռնությունը՝ Չինաստանը ձգտում է վերահսկողություն հաստատել Հարավային և Կենտրոնական Ասիայի, Կովկասի և Եվրոպայի հանգույցում գտնվող հիմնական լոգիստիկ ճանապարհների նկատմամբ։ Այս համատեքստում Պեկինը «պակիստանյան գործոնը» օգտագործում է որպես գործիք՝ Հարավային Կովկասում իր ազդեցությունը ընդլայնելու, ինչպես նաև տարածաշրջանում Հնդկաստանի աճող ներկայությունը հավասարակշռելու համար։ 

Չինաստանը խիստ ինտեգրված է Պակիստանի տնտեսության մեջ՝ CPEC-ի միջոցով: Չինական միջոցներով է կառուցվում Պակիստանի Գվադար նավահանգիստը, որը ապագայում պետք է մրցակից դառնա իրանական Չաբահարին, որը Հնդկաստանը վարձակալել է տասը տարով: Պեկինի համար չափազանց կարևոր է Հայաստանին մտցնել իր պակիստանյան ռազմավարության մեջ՝ հնդկական նախագծերից բխող սպառնալիքը չեզոքացնելու համար:

Այս մտադրությունները լավ են հասկանում թե՛ Թեհրանում, թե՛ Դելիում: Պատահական չէ, որ նկարագրված իրադարձություններից անմիջապես հետո Թեհրանում տեղի ունեցավ եռակողմ հանդիպում Հայաստանի, Իրանի և Հնդկաստանի ԱԳՆ ներկայացուցիչների մասնակցությամբ, որտեղ քննարկվեցին «Հյուսիս-Հարավ» միջազգային տրանսպորտային միջանցքի և իրանական Չաբահար նավահանգստի զարգացման հեռանկարները:

Հնդկաստանը բազմիցս հայտարարել է, որ Գվադար նավահանգստի նախագծի իրականացումը երկիրը կդնի տրանսպորտային շրջափակման մեջ, իսկ Չինաստանի, Պակիստանի և Հայաստանի մերձեցումը փաստացի խաչ կքաշի Հարավային Կովկասում Հնդկաստանի նախաձեռնությունների վրա։ 

Ի՞նչ պետք է անի Երևանը

Չինաստանը հանդես է գալիս որպես Հայաստանի և Պակիստանի հնարավոր մերձեցման թաքնված միջնորդ։ Այդպիսով Պեկինը ձգտում է Չինաստանը, Պակիստանը, Հարավային Կովկասը, Ռուսաստանը և Եվրոպան կապող լոգիստիկ զարկերակների միասնական ցանց ձևավորել։

Տեսականորեն սխեման այս տեսքն ունի` Չինաստանից բեռները հասնում են Պակիստան, այնուհետև՝ Իրանի միջոցով՝ Հայաստան, իսկ այնտեղից գնում են կա՛մ Վրաստան և Սևծովյան երկրներ, կա՛մ ԵԱՏՄ: Երևանի միացումը Պակիստանի երթուղիներին թույլ կտա Չինաստանին թուլացնել Հնդկաստանի և Թուրքիայի դիրքերը Հարավային Կովկասում և Կենտրոնական Ասիայում:

Այս դասավորվածության պարագայում Հայաստանը կարող է դառնալ Իրանի և Պակիստանի միջով դեպի Գվադար նավահանգիստ տանող այլընտրանքային ճանապարհի հիմնական օղակը։ Սակայն Երևանը պետք է հաշվի առնի, որ Պակիստանի հետ մերձեցումը կարող է բարդացնել հարաբերությունները Հնդկաստանի հետ, որն արդեն ակտիվորեն զարգացնում է իր սեփական տրանսպորտային նախագիծը՝ օգտագործելով Չաբահար նավահանգիստը։

Այսպիսով, Հայաստանի առջև խնդիր է ծառանում է հավասարակշռություն գտնելու տարբեր տրանսպորտային նախաձեռնությունների միջև և դրանց մեջ ինտեգրվելու՝ առանց սեփական շահերին վնասելու և մեկ գործընկերոջից կախված լինելու։

Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև խաղաղության համաձայնագրի ստորագրումը սպասվում է 2026 թվականի առաջին կեսին։ Ինչպես հաղորդում է Anadolu-ն, այս մասին հայտարարել է Թուրքիայի արտգործնախարար Հաքան Ֆիդանը Հռոմում Միջազգային հարաբերությունների ինստիտուտի (IAI) կազմակերպած համաժողովի ժամանակ հարցերին պատասխանելու ժամանակ։

Ֆիդանի խոսքով՝ 44–օրյա պատերազմից հետո Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը «պատմական ռիսկի է դիմել խաղաղության և Ադրբեջանի հետ հարաբերությունների առումով»։ 

«Հենց որ ստորագրվի Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև վերջնական համաձայնագիրը, մենք նույնպես արագ կկարգավորենք հարաբերությունները Հայաստանի հետ», - ասել է թուրքական դիվանագիտության ղեկավարը։

Սեպտեմբերի 13-14-ը հանրապետության առանձին շրջաններում սպասվում է թույլ, կարճատև անձրև։

Սեպտեմբերի 15-17-ը սպասվում է առանց տեղումների եղանակ։

Քամին՝ հյուսիսարևմտյան՝ 2-5 մ/վ։ Օդի ջերմաստիճանն էապես չի փոխվի։

Երևանում սեպտեմբերի 13-17-ը սպասվում է առանց տեղումների եղանակ։

Ներկայացնում ենք տարադրամի փոխարժեքները՝ ըստ rate.am-ի:

ԱՄՆ դոլարի առքի առավելագույն արժեքն է 382 դրամ, վաճառքի նվազագույն արժեքը՝ 384.50 դրամ:

Եվրոյի առքի առավելագույն արժեքն է 446 դրամ, վաճառքի նվազագույն արժեքը՝ 452 դրամ

Ռուսական ռուբլու առքի առավելագույն արժեքն է 4.51 դրամ, վաճառքի նվազագույն արժեքը՝ 4.57 դրամ:

«Սեպտեմբերի 10-ին ՆԳՆ ոստիկանության օպերատիվ կառավարման կենտրոն հաղորդում է ստացվել, որ «Սուրբ Աստվածամայր» բժշկական կենտրոնի շտապօգնության պարկում զինված անձ կա։ Այս մասին հայտնում են ՆԳՆ-ից։ 

Մեկնած իրավապահները նշված վայրում ապօրինի զենք կրելու կասկածանքով ձերբակալել և Համայնքային ոստիկանության Շենգավիթի բաժին են տեղափոխել 26 և 25 տարեկան երկու երիտասարդի։

25-ամյա երիտասարդի անձնական խուզարկությամբ հայտնաբերվել է գազային ատրճանակ և փամփուշտներ։ 

Երիտասարդները և կազմված փաստաթղթերը ներկայացվել են նախաքննական մարմին»։

Իրանագետ Վարդան Ոսկանյանը գրում է․ «Հայաստանի հետ հարաբերությունների «կարգավորման» հարցով Թուրքիայի հատուկ բանագնաց Սերդար Քըլըչը նույնիսկ Հայաստան այցից անմիջապես առաջ հարկ չի համարել օգտագործել Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ ամրագրված Սյունիք տեղանունը։

Իգդիրում տված հարցազրույցում վերջինս թեև խուսափել է «միջանցք» տխրահռչակ բառից, բայց, այսուհանդերձ, Սյունիքով անցնելիք ճանապարհը կոչել է «Զանգեզուրյան գիծ»՝ նշելով որ դրա գործարկումը շատ կարևոր է Միջին Ասիայի և թյուրքական հանրապետությունների հետ Թուրքիայի կապն ապահովելու առումով։

Ուշագրավ է նաև, որ թուրք բանագնացի կողմից ոչ միայն չի կիրառվել Հայաստանի պաշտոնական տեղանունը, այլ նաև նույնիսկ վաշինգտոնյան փաստաթղթերում արձանագրված «Թրամփի ուղի» («TRIPP») ձևը, իսկ այդ ամենը համեմվել է նաև միջինասիական հանրապետությունների թյուրքական լինելու հանգամանքի շեշտադրմամբ, ինչի «փայլփլուն» փաթեթավորման թիկունքում երևում են Էրդողանական վարչախմբի կողմից առաջ մղվող համաթյուրքականության պատրանքի ականջները»։

Ուկրաինայի նախագահ Վլադիմիր Զելենսկին հայտարարել է, որ Սումիի մարզում ռուսական հարձակողական գործողությունը ամբողջությամբ ձախողվել է ուկրաինական ուժերի հակազդեցության շնորհիվ, և մարտերը շարունակվում են սահմանային գոտում, հաղորդում է «Украинская правда»-ն։ 

«Սումիի ուղղությամբ ռուսական խմբավորումը կորցրել է իր հարձակողական կարողությունները կրած կորուստների հետևանքով։ Մենք միաժամանակ շարունակում ենք ակտիվորեն հակազդել Ռուսաստանի հարձակողական ակտիվությանը Դոնեցկի մարզում և Զապորոժիեում»,- նշել է նա։

«Հրապարակ» թերթը գրում է. «Հոկտեմբերի 3-ին, ժամը 16։00-ին կառավարության նիստերի դահլիճում դատավորների ընդհանուր ժողով է տեղի ունենալու։ Ընդհանուր ժողովը հրավիրել է Վճռաբեկ դատարանի նախագահ Լիլիթ Թադեւոսյանը: Այս պահի դրությամբ օրակարգում մեկ հարց է՝ ուսումնական հարցերի հանձնաժողովի անդամի ընտրությունը։

Դատական համակարգի մեր աղբյուրին հարցրինք՝ հնարավո՞ր է դատավորները բարձրացնեն դատական համակարգի խնդիրների, դատավորների նկատմամբ իշխանական ճնշումների, վերջին աղմկոտ կալանավորումների վերաբերյալ հարցեր, մտահոգություններ հայտնեն:

Ասաց՝ քիչ հավանական է համարում, օրակարգը քննարկելու են` ընտրեն եւ վերջ։ Ի դեպ, դատավորների ընդհանուր ժողովը գրեթե միշտ դռնփակ է տեղի ունեցել:

Մինչ ժողովի մեկնարկը, քվեարկում են՝ դռնբաց անե՞լ, թե՞ ոչ, միայն մի քանի դատավոր է լինում, որ կողմ է քվեարկում դռնբաց քննարկմանը, որին կարող են նաեւ լրագրողներ մասնակցել ու լուսաբանել։ Բարձրագույն դատական խորհրդից փորձեցինք պարզել՝ բացի այդ մեկ հարցը, ուրիշ ի՞նչ է քննարկվելու։ Պատասխանեցին, որ օրակարգին դեռեւս ծանոթ չեն»։

Մանրամասն՝ թերթի այսօրվա համարում։

«Հրապարակ» թերթը գրում է. «Չնայած տարեսկզբին հայտարարվեց, որ հայ-ադրբեջանական սահմանազատումը կշարունակվի Տավուշից, սակայն, մեր տեղեկություններով, ադրբեջանական կողմը պնդում է, որ այն շարունակեն Սյունիքից։ Վաշինգտոնյան համաձայնագրից հետո Ադրբեջանը շտապում է կյանքի կոչել, Ալիեւի բնորոշմամբ, «Զանգեզուրի միջանցքը», ու թերեւս այս նպատակով ակտիվություն է նկատվում նաեւ սահմանազատման հանձնաժողովների շփումներում։

Օրերս հայտնի դարձավ, որ սեպտեմբերի 5-ին Հայաստանի փոխվարչապետ Մհեր Գրիգորյանի եւ Ադրբեջանի փոխվարչապետ Շահին Մուստաֆաեւի ղեկավարությամբ կայացել են «փոխադարձ այցելություններ Հայաստանի Հանրապետության տարածք, Ադրբեջանի Հանրապետության տարածք»։

ՀՀ ԱԳՆ-ից նաեւ հայտնեցին․ «2025թ. օգոստոսի 8-ին Վաշինգտոնում ձեռք բերված պայմանավորվածությունների համաձայն՝ կողմերը քննարկել են սահմանագծի համապատասխան հատվածների /հատվածամասերի սահմանազատման, ականազերծման, ինչպես նաեւ անհրաժեշտ ենթակառուցվածքների վերականգնման ու կառուցման եւ դրանց իրականացման ժամկետների հետ կապված հարցեր՝ հաղորդակցությունների ստեղծման ոլորտում գործողությունների սինխրոնիզացման նպատակով»։ Մհեր Գրիգորյանի գրասենյակից էլ հավելյալ պարզաբանեցին՝ հանդիպումը կայացել է Սյունիքի մարզի եւ Զանգելանի շրջանի հարավային մասերում։

Մեր տեղեկություններով՝ կողմերն ուղղաթիռով նախ Մեղրիում են հանդիպել, ապա, որպես «ԱդրբեջանիՀանրապետության տարածք», այցելել են Արցախ: Մեզ պատմեցին, որ աննկարագրելի զգացում է պատել հանդիպման մասնակիցներին, սակայն որեւէ մեկը որեւէ բառով չի արտահայտել դա։ Ադրբեջանական կողմի պահանջով, որոշել են սահմանազատումը շարունակել Սյունիքում: Ընդ որում, Որոտան-Շուռնուխ ճանապարհը վերադարձնելու հարցը քննարկելիս ադրբեջանցիները հայտարարել են, թե դրա անհրաժեշտությունը չկա, քանի որ հայկական կողմը դրա այլընտրանքն արդեն կառուցել է:

Վերջնական համաձայնություն այս հարցում դեռ չկա, սակայն, ասում են, խնդիրը միայն ճանապարհը չէ, այլ տարածքների հարցում էլ Ադրբեջանը նկրտումներ ունի։ Շատ պահանջում է, որ մի քիչ պակասի վրա համաձայնության գա»։

Մանրամասն՝ թերթի այսօրվա համարում։

ԱՄՆ-ում ձերբակալվել է անձ, որը համարվում է պահպանողական ակտիվիստ Չարլի Քըրքի սպանության գլխավոր կասկածյալը։ Այդ մասին Fox News-ին տված հարցազրույցում հայտնել է նախագահ Դոնալդ Թրամփը՝ ընդգծելով, որ «մեծ վստահությամբ կարելի է ասել, որ կասկածյալը գտնվում է կալանքի տակ»։

Նրա խոսքով՝ ոստիկանությանը օգնություն է ցուցաբերել ենթադրյալ հանցագործի մերձավորներից մեկը։

Չարլի Քըրքը, որը համարվում էր Թրամփի ամենաակտիվ կողմնակիցներից և վարում էր հայտնի Charlie Kirk Show փոդքասթը, գնդակահարվել էր Յուտա նահանգում հանրային ելույթի ժամանակ։ Նրա սպանությունը մեծ արձագանք է գտել ԱՄՆ-ում և նրա սահմաններից դուրս։

Ֆոտո

Փորձագետն ԱՄՆ-ում անկման հավանականությունը «բարձր» է համարում

Կալասը՝ Էստոնիայի օդային սահմանը խախտած ՌԴ կործանիչների մասին. Չափազանց վտանգավոր սադրանք է

Արհեստական ​​բանականության սիրահարների աշխարհում. Վիրտուալ հանդիպումներ, իրական նշանադրության մատանիներ և տարօրինակ ֆանտազիաներ

Լեռներում տեղաց առաջին ձյունը

Երախտապարտ կլինենք, եթե Պուտինը միջամտի գերիների վերադարձի հարցով․ Արամ Ա-ն՝ Պատրիարք Կիրիլին

Ռուսական երեք կործանիչ խախտել է Էստոնիայի օդային սահմանը

Մալխաս Ամոյանը դարձավ աշխարհի առաջնության չեմպիոն

Խուսափեք Տելեգրամի «Վերիֆիկացիա» «Նույնականացում» անվանումներով ալիքներում գումար վաստակելու առաջարկներից. ՆԳՆ

ԱՄՆ և Չինաստանի նախագահները պայմանավորվել են հանդիպել ԱԽՏԽ գագաթնաժողովում

Մենք պատրաստ ենք ներդրումներ անելու առևտրի, էներգետիկայի, տրանսպորտի ոլորտում․ Մարթա Կոս

Վերաքննիչ դատարանը սպասում է, թե ինչ է որոշելու առաջին ատյանի դատարանը. Միքայել Սրբազանի պաշտպանական թիմի հայտարարությունը

Եվրոպական հանձնաժողովը Ռուսաստանի դեմ նոր պատժամիջոցների փաթեթ է ընդունել

Թրամփը պատրաստ է փոխզիջման, սակայն Ուկրաինան և Եվրոպան «խանգարում են». Լավրով

Լավրովը և Ռուբիոն կհանդիպեն

Գեներալ-մայորի զինվորական կոչումներ են շնորհվել