Քանի որ նորաձևության արդյունաբերությունը կառավարումը հանձնում է դիզայներների նոր սերնդին, նորաձևության քննադատի դերը արագ փոխվում է։

Նախկինում ցուցադրությունների առաջին շարքերում գտնվող խմբագիրների փոքր շրջանակի համար նախատեսված հավաքածուների քննադատությունն այժմ դարձել է հանդիսատեսի «սպորտաձև», որտեղ միլիոնավոր մարդիկ առցանց անհապաղ արձագանք են տալիս։ Սա աշխույժ բանավեճ է առաջացրել խոսքի ազատության վերաբերյալ՝ իր խիստ պատկերի վերահսկողությամբ հայտնի բիզնեսում։ 

Փարիզում ինքնահռչակ «նորաձևության ագիտատոր» Լյասի կողմից կազմակերպված նորաձևության ցուցադրությունները ավելի քան 13,000 մարդու են ներգրավել La Caserne կայուն նորաձևության կենտրոնում։

Լոնդոնում և Միլանում անցկացված միջոցառումներից հետո, ութօրյա La Watchparty փառատոնում Dior-ի, Chanel-ի, Saint Laurent-ի, Courrèges-ի և Balenciaga-ի ուղիղ հեռարձակումները տեղի են ունեցել հսկայական նոութբուքի էկրանին։ Մասնակիցները սկանավորել են QR կոդեր՝ ցուցադրությունները գնահատելու համար, և ոմանք նույնիսկ բեմ են բարձրացել՝ իրենց կարծիքը քննարկելու համար։ 

«Այսօր յուրաքանչյուրը կարող է լինել մեկնաբան, քննադատ կամ նույնիսկ լրագրող, և ես դա արեցի», - ասել է Լյասը WWD-ին։

Բովանդակության ստեղծողը, որի իրական անունը Էլիաս Մեդինի է, նոր սոցիալական մեկնաբանների ալիքի մաս է կազմում, որոնք անկեղծ ակնարկներ են անում նորաձևության շաբաթվա մասին, որի ընթացքում այս սեզոնին դեբյուտ են ունեցել ռեկորդային՝ 15 դիզայներներ։

2026 թվականի գարունը ամենասպասված սեզոնն էր. ըստ The Independents-ի գործընկեր գործակալությունների՝ Karla Otto-ի, Lefty-ի և CTZAR-ի, այն մեդիա արժեք է ստեղծել ռեկորդային 881 միլիոն դոլար, ինչը 5%-ով ավելի է նախորդ տարվա համեմատ։

Դրանից 9.7 միլիոն դոլարը ստեղծվել է սոցիալական մեկնաբանների կողմից, որոնք կամ հրավիրվել են ցուցադրություններին, կամ ստեղծել են դրանց շուրջ բովանդակություն։ Նրանց թվում են Լյուկ Միգերը (Instagram-ում հայտնի որպես՝ Hautelemode), ավստրալիացի ոճաբան Քիմ Ռասելը (The Kimbino) և Հանան Բեսովիչը (Ideservecouture)։

«Նրանց սիրում են իրենց եզակի, չֆիլտրված կարծիքների համար։ Տեղեկատվական գերբեռնվածության աշխարհում լսարանը գնահատում է անհատականությունը, և հենց դա են ապահովում նորաձևության մեկնաբանները»,-ասում է Karla Otto-ի գլոբալ տնօրեն Լիսի ֆոն Շվարցկոպֆը։ 

«Տրոլինգի փառատոն»

Դիզայներների համար նորաձևության քննադատության ժողովրդավարացումը կարող է ցավոտ լինել։ Ջոնաթան Անդերսոնը, Dior-ի համար իր կանացի հավաքածուի երկար սպասված դեբյուտից մի քանի օր առաջ, այն ցուցադրելը համեմատեց գլադիատորական ասպարեզ դուրս գալու հետ։ 

«Ես երբեք նման ճնշում չեմ զգացել։ Նախկինում նորաձև էր սիրել նորաձևությունը, հիմա նորաձև է այն ոչնչացնելը։ Բոլորն ունեն իրենց կարծիքը։ Դա մեծ աղմուկ է առաջացնում»։

Valentino-ի ղեկավարման առաջին տարում Ալեքսանդրո Միշելեն խոսեց իր հեռացման մասին ատողների և լուրերի մասին. «Մարդիկ սիրում են բամբասել։ Նորաձևությունը դարձել է փոփ մշակույթ, բայց քննարկման չափանիշը իջեցվել է»։

1990-ականներին Bottega Veneta-ի առաջին գեղարվեստական ​​​​ղեկավար Էդվարդ Բյուքենենը կոչ արեց մեկնաբանողներին խելացի լինել. «Հակառակ դեպքում դա պարզապես տրոլինգ է իրենց սեփական տան հարմարավետությունից»։

Նա նշեց, որ շատ մեկնաբաններ հարձակվում են անհատի վրա, այլ ոչ թե աշխատանքի։ «Մարդիկ կարող են ասել այն, ինչ ուզում են, բայց դիզայներների վրա անձնական հարձակումները ինձ վախեցնում են», - ասել է նա։

Բյուքենենը ընդգծել է, որ քննադատությունը պետք է լինի տեղեկացված։ «Դուք պետք է հասկանաք հավաքածուի համատեքստը, հակառակ դեպքում դա պարզապես խոսքեր են»։

Հարց քննադատներին

Բեռլինում բնակվող գրող և ինֆլուենսեր Բրենդա Վայշերը (Brendahashtag) կարծում է, որ հաստատված լրատվամիջոցներն են մասամբ մեղավոր. «TikTok-ի ակնարկն ավելի հետաքրքիր է, քան Vogue Runway-ի ակնարկը։ Լրատվամիջոցները անտեսել են մեկնաբաններին՝ հուսալով, որ նրանք կհեռանան»,-ասել է նա։

Փարիզի Institut Français de la Mode-ի պրոֆեսոր Բենջամին Սիմենաուերը հավելել է, որ առցանց քննադատները արձագանքում են մի համակարգի, որին չեն վստահում։ «Հանրային ակնարկները հաճախ մեղմ և սուբյեկտիվ են, ուստի մարդիկ լրացնում են այդ բացը»։ 

Նա նշել է, որ նորաձևությունը դարձել է զվարճանք, և նորաձևության ցուցադրությունների ընկալումը փոխվել է։ «Նորաձևությունն այլևս ապրանքների մասին չէ, այլ տեսողական փորձի»։